نقاشی ساختمان

ضوابط و استانداردهای كلی فضاها
آیین كار ایمنی درهای مدارس
1ـ درهای فضاهای آموزشی باید طوری نصب شوند كه جهت بازشوی آنها به طرف خارج باشد.
2ـ در فضای پلكان‌ها حداقل به اندازه یك پاگرد محل نصب در باید تا اولین پله فاصله داشته باشد.
( حداقل به اندازه پاگرد )
3ـ در سالن‌ها بهتر است در خروجی وسط دیوار نصب شود .
4ـ در راهروها محل اتصال در باید عقب‌تر از محل عبور باشد تا مانع عبور و مرور نگردد.
5ـ در فضای پلكان جهت بازشوی در به سمت دیوار باشد نه پله ، به صورتی كه مانع عبور و مرور نشده و از عرض پاگرد كاسته نشود .

https://giphy.com/channel/VeraMack8

6ـ درها نباید در محلی نصب شوند كه در حالت باز مانع و یا مزاحم باشند.
7ـ در مدارس باید حتی المقدور از كاربرد درهای شیشه‌ای اجتناب شود و در صورت استفاده از این نوع درها در فضای غیر آموزشی باید با نصب علائم روی آن با مشخص نمودن حاشیه در شیشه‌ای از طریق نصب نوارهایی در پیرامون شیشه با آگاهی دادن به افراد از بروز حوادث جلوگیری شود .
8ـ اگر در فضاهای غیر آموزشی مدرسه از درهای بادبزنی كه در دو جهت قابل بازشدن هستند ، استفاده شود باید قسمتی از آن دارای شیشه باشد تا افرادی كه در دو طرف آن در رفت و آمد هستند یكدیگر را رویت و از برخورد جلوگیری شود .
ارتفاع شیشه خور از كف برای كودكان 75 سانتیمتر و برای بزرگسالان 75/1 متر می‌باشد.
9ـ در مدارس نباید از درهای بادبزنی دو لنگه مخصوصاً نوع سنگین آن استفاده شود .
10ـ برای جلوگیری از گیر كردن لبه آستین و یا بند كیف به دستگیره در، دستگیره باید خم شده باشد و یا فاصله آن از سطح از 3 میلیمتر بیشتر نباشد.
11ـ فاصله دستگیره تا لبه در نباید كمتر از 5/7 میلیمتر باشد .
12ـ درهای قاب فولادی مورد استفاده برای محلهایی كه بیش از 100 نفر متصرف دارد باید فقط دارای یك قفل باشد .
13ـ درهای كشویی فقط برای فضاهایی مجاز است كه متصرفین آن كمتر از 50 نفر باشد و نیروی بازكردن این نوع درها نباید بیش از 67 نیوتن ( 7/6 كیلوگرم ) باشد .
14ـ در رختكن مدارس شبانه‌روزی باید به گونه‌ای باشد كه برای كودكان از سمت داخل به راحتی قابل بازشدن باشد .
15ـ هر اطاق یا فضایی كه ظرفیت متصرفین آن بیش از 50 نفر بوده و یا مساحت آن بیش از 93 متر مربع باشد بایستی حداقل دارای دو در خروجی جداگانه باشد كه عملاً مجاور یكدیگر قرار می‌گیرند.
16ـ عرض مفید بازشوی درها نباید كمتر از 81 سانتیمتر باشد. اگر از درهای دو لنگه استفاده شده است عرض مفید بازشوی یك لنگه از آنها نباید كمتر از 81 سانتیمتر باشد .
17ـ عرض مفید درهای تك لنگه‌ای در معابر خروجی نبایستی بیش از 122 سانتیمتر باشد .
ـ سطح كف دو طرف در باید در یك سطح باشد و این یكسانی سطوح باید حداقل به اندازه عرض لنگه بزرگتر در ادامه داشته باشد .
19ـ هنگام چرخش در به سمت مسیر خروجی باید اجازه دهد كه حتی المقدور 2/1 عرض خروجی مورد نیاز راهرو یا كریدور باز و بدون مانع باشد . وقتی در كاملاً باز می‌شود برآمدگی و جلو آمدگی در نباید بیش از سانتیمتر از عرض راهرو یا كریدور را مسدود نماید.

20ـ درهای دوار نباید برای فضاهایی كه بیش از 50 نفر بوده تعبیه گردد.

آیین كار ایمنی پنجره‌های مدارس
1ـ طرح و ابعاد پنجره نباید طوری باشد كه شیشه خور آن دارای سطح بزرگی باشد .
2ـ بر حسب طرح در بعضی موارد می‌توان با رعایت مسائل ایمنی در جلوی پنجره‌ها بالكن و یا تراس كم عرض در نظر گرفت .
3ـ جهت جلوگیری از سقوط كودكان در طبقات بالاتر می‌توان از حفاظ استفاده نمود.
4ـ هر نوع كلاس یا فضای آموزشی با مساحت بیش از 23 متر مربع بایستی حداقل دارای یك پنجره جهت خروج اضطراری یا تهویه باشد .
5ـ پنجره‌ها بایستی از داخل و بدون استفاده از وسایل و ابزار قابل بازشدن باشد و حداقل ابعاد بازشوی پنجره بایستی به ترتیب ( 50 سانتیمتر عرض و 60 سانتیمتر ارتفاع ) بوده و سطح بازشوی آن از 53/0 متر مربع كمتر نباشد.
6ـ ارتفاع لبه پایین بازشوی پنجره از كف تمام شده نباید بیش از 112 سانتیمتر باشد .
7ـ فاصله قفل یا وسیله بازكردن پنجره از كف تمام شده نباید بیش از 137 سانتیمتر باشد .
8ـ در صورتیكه كلاس یا فضای آموزشی دارای یك در باشد كه مستقیماً به یك فضای باز ارتباط دارد می‌توان از تعبیه پنجره برای آن صرفنظر نمود.
9ـ محل نصب پنجره‌ نباید طوری باشد كه در موقع بازشدن ایجاد برخورد مزاحمت نماید.
10ـ پنجره‌هایی كه در انتهای راهروها و كریدور و پاگرد پلكان‌ها نصب می‌گردند باید از كف دارای ارتفاع 80 سانتیمتر باشد و در غیر اینصورت تا این ارتفاع ( 80 سانتیمتر ) دارای نرده چوبی و یا فی مناسب باشند .
آیین كار ایمنی كریدورها و راهروهای مدارس [2]
1ـ عرض راهروها در مدارس چهار كلاسه باید 4/2 متر باشد و به ازاء هر كلاس بیشتر 20 سانتیمتر به عرض آن اضافه شود .
2ـ سطح راهروها برای 8 تا 15 كلاس 10% تا 27 كلاس 12% و تا 36 كلاس 14% و بیشتر از آن 15% كل سطح زیر بنا .
3ـ سطح راهروها برای دوره‌های دبیرستان تا 12 كلاس 12% و بیشتر از 12 كلاس 15% كل سطح زیربنا .
4ـ راهروهای ارتباطی ساختمانها كه در فضای آزاد قرار گرفته‌‌اند باید سرپوشیده باشند ، از این راهروهای سر پوشیده می‌توان در فصول سرد و در مواقع بارندگی به عنوان فضای تفریح استفاده می‌شود.
5ـ چنانچه از بالكن و یا پل ارتباطی بین دو ساختمان به عنوان راهرو استفاده شود ، جهت جلوگیری از سقوط باید نرده حفاظتی به ارتفاع حداقل 80/1 متر از كف راهرو داشته باشد .
6ـ فاصله میان نرده‌های موازی نباید بیشتر از 10 سانتیمتر باشد .

_________ ضوابط طراحی ایمنی پلكان
1ـ تعداد پله‌ها در هر پلكان از سه پله كمتر نباشد .( وجود یك یا دو پله باعث بهم خوردن تعادل حركتی دانش‌آموزان می‌شود. )
2ـ برای پلكانهای با تعداد بیش از سه پله باید دارای نرده محافظ باشد .
3ـ در صورتیكه عرض یكسر پلكان بیش از 3 متر باشد در این صورت بهتر است در وسط نیز دارای نرده باشد .
4ـ پلكانهای رابط مانند پلكان محوطه باز باید دارای نرده حفاظتی باشند.
5ـ ارتفاع نرده برای بزرگسالان باید cm90 و برای خردسالان 75 ـ 80 سانتیمتر باشد.
6ـ قطر پروفیل دستگیره پلكان 35 میلیمتر و فاصله آن از دیوار مجاوز حداقل 70 میلیمتر می‌باشد.
7ـ شیب كف پله نباید از 2% درصد بیشتر باشد .
8ـ در هر پلكان عرض كف‌های پله با هم برابر و نیز ارتفاع سینه‌های پله با هم مساوی باشند.
9ـ شیارهای لبه پله در جهت طول پلكان باشد تا باعث خطای چشم نشود .
10ـ فاصله میان پله و سقف بالای آن نباید از 2 متر كمتر باشد. ( این فاصله به طور عمودی اندازه‌گیری می‌شود. )
11ـ برای تعیین اندازه كف پله و ارتفاع سینه پله از فرمول زیر استفاده شود .
63 تا 2h + t = 61
كف پله = t و ارتفاع پله = h
__ اصول طراحی ایمنی مدارس در برابر آتش
1ـ اصطلاحات
ـ تخلیه خروج : بخشی از راه خروج كه بین خروج و معبر عمومی قرار گرفته است .
ـ حریق بند : قسمتهایی از بنا شامل دیوار ، سقف و كف مقاوم حریق كه بتواند در مقابل سوختن تمام بار حریق واقع در فضای مربوط به خود ایستایی و مقاومت كند .
ـ در خودكار بسته شونده : این اصطلاح به درهای حریق یا سایر بازشوها گفته می‌شود كه به منظور بسته شدن در یا باز شدن آن به هنگام حریق در اثر واكنش به برخی از محصولات احتراق یا از طریق گرفتن فرمان از محل دیگر است .
ـ دیواردود بند : دیوار یا دیواره‌ای است كه راهروی خروج را قطع می‌كند و به یك یا چند در مجهز است. این دیوار باید مانع گسترش آتش و دود باشد .
ـ سطح مخاطره آمیز : فضاهایی از ساختمان كه عملكردهایی شامل نگهداری ، تهیه و یا كاربرد مواد بسیار قابل احتراق ، مواد منفجره ، مواد تولید كننده دود و یا گازهای سمی ، مواد شیمیایی مضر و مهلك كه امكان تولید شعله ، انفجار ، مسلم یا ایجاد حساسیت داشته باشد را سطوح مخاطره آمیز گویند.
ـ ظرفیت راه خروج : مجموع مقدار عرضی كه مجموع راه خروج در تمام طول مسیرها با توجه به بار تصرف با آن اندازه می‌شود در شرایط معمولی حداقل مقدار این عرض 76 سانتیمتر است .
2ـ طراحی كلیه راههای خروج در ساختمان مدارس می‌بایست به گونه‌ای باشد كه اولاً به وضوح قابل رؤیت متصرفان باشد و ثانیاً به طرز آشكاری علامت گذاری شده باشد به طوریكه راه منجر به مكان امن به روشنی قابل دسترسی باشد .
3ـ طول مسیر دسترسی به خروجی‌ها باید در روی كف و در طول محور مركزی راه عبور معمول و از فاصله 30 متر مانده به دورترین نقطه هر فضا تا وسط در خروج اندازه‌گیری شود .
4ـ تمام راهروهایی كه به عنوان دسترسی خروجی برای تخلیه بیش از 30 نفر در نظر گرفته میشوند با كاربرد اجزای سازه‌ای مقاوم باشند و حداقل یك ساعت در مقابل حریق از دیگر بخشهای ساختمان مجزا باشند و درهایی كه به آنها باز می‌شوند حداقل به مدت 30 دقیقه در برابر حریق مقاوم باشند . طرح و نصب این درها باید به گونه‌ای باشد كه احتمال نشت دود از آنها به حداقل ممكن كاهش یابد .
5ـ راهروهای دسترسی خروجی باید دارای حداقل 250 سانتمتر عرض مفید باشد.
6ـ استقرار هر نوع تأسیسات و تجهیزات از قبیل آبخوری ، جالباسی و غیره چه به صورت ثابت و چه قابل انتقال در راهروهای دسترسی خروج به شرطی مجاز خواهد بود كه عرض مفید راه به كمتر از 3 سانتیمتر كاهش نیابد .
7ـ در راهروهای دسترسی خروج ، هیچ بن بستی نباید دارای طول بیش از 6 متر باشد .
8ـ راهروهای دسترسی به ردیفهای صندلی باید حداقل 107 سانتیمتر عرض مفید داشته باشند مگر آنكه راهرو از یك طرف با دیوار مجاور باشد كه در آن صورت عرض مفید آن می‌تواند به حداقل 91 سانتیمتر
كاهش یابد . راهروهایی كه برای دسترسی به حداكثر 60 صندلی در نظر گرفته شوند استثنائاً می‌توانند
حداقل 76 سانتیمتر عرض مفید داشته باشند . آرایش و موقعیت راهروها و صندلی‌‌ها در هر حال باید به گونه‌ای باشد كه بین هر صندلی و راه حداكثر 6 صندلی وجود داشته باشد .
9ـ طول دسترسی‌های خروج در ساختمان مدارس از هر نقطه بنا نباید از 45 متر بیشتر شود مگر آنكه تمام بنا با شبكه با رنده خودكار تأیید شده محافظت شده باشدكه در آن صورت استثنائاً این طول به 60 متر افزایش می‌یابد.
10ـ در ساختمانهای آموزشی كه در طبقات بالای همكف بیش از 75 نفر و یا در زیر همكف بیش از 40 نفر باشند ، پلكانها ، راهها و مسیرهای خروج ( اعم از ورودیها ، هالها ، پاگردها و غیره ) باید با دیوارهای غیر قابل احتراق حداقل 2 ساعت مقاوم حریق به طور كامل درزبندی و مجزا شوند .
12ـ ایجاد هرگونه روزنه نفوذی در دور بندهای خروج مجاز نمی‌باشد مگر در موارد زیر :
ـ عبور داكتها و دیگر تجهیزات لازم در مواردی كه تراكم هوا و ایجاد فشار مثبت در درون دوربند خروج ، ضروری اعلام شود .

https://knowyourmeme.com/users/veramack8

ـ عبور لوله‌های مربوط به شبكه‌های آتش نشانی .
ـ عبور لوله‌های هادی برق ویژه فضای خروج .
13ـ فقط آن دسته از پلكانهای خارجی بنا می‌توانند به عنوان خروج محسوب شوند كه دارای مشخصات زیر باشند :
ـ ساختار آنها توسط دیوار با نرخ حداقل 2 ساعت مقاوم حریق در فضاهای داخلی جدا باشد و از نزدیكترین بازشو دست كم 3 متر فاصله داشته باشد.
ـ به بام بخش دیگری از بنا یا 6 بام بنای مجاور كه ساخته مقاوم حریق و راه خروج ایمن و پیوسته‌ای دارد ارتباط داشته باشد.
ـ دارای جان پناه باشد .
14ـ درهای مقاوم در برابر آتش بایستی خودكار باشند و خود به خود بسته شوند و بر روی آن علایم هشدار دهنده نصب شود و به جز در مواقع اضطراری بایستی بسته باشند . در نزدیكی راه پله قرار گیرند و تا مدت زمان 2/1 ساعت در مقابل آتش مقاوم باشند.
15ـ درهای بازشو به قفسه‌های پلكان ، وقتی كه كاملاً باز هستند نبایستی از میزان عرض گذر عبور مؤثر بكاهند و نبایستی كمتر از عرض پاگرد در نظر گرفته شوند و عرض گذر نباید كاهش پیدا كند به طوری كه عرض آن كمتر از پهنای راه پله نباشد . عرض دری كه به داخل پاگرد راه پله باز می‌شود نبایستی بیشتر از 900 میلیمتر باشد .
16ـ مساحت فضای پناهدهی در هر یك از دو طرف خروجیهای افقی باید برای تمام متصرفان هر دو طرف تكافو نماید . به این منظور در هر طرف باید به ازای هر نفر حداقل 28/0 متر مربع مساحت خالص در نظر گرفته شود .
17ـ در مدارس سه طبقه و بیشتر دو راه پله لازم است اما در این حالت تعداد بیشتری لازم است :
الف) فاصله تا نزدیك‌ترین راه پله بیشتر از 30 متر باشد ( برای انتهای بن بست بیشتر از متر باشد )
ب) تعداد ساكنین طبقه بالاتر بیش از 120 نفر باشد .
ج) برای رعایت توصیه‌هایی كه در جداول عرض راه پله‌ها با تعداد كودكان داده شده است .
د) برای انطباق با توصیه‌های جداول 1 در مورد خروجی از سالنهای مرتبط با ساختمان در طبقات بالاتر از همكف .
ـ در مدارس دو طبقه یك راه پله كافی است مشروط بر اینكه :
الف) تعداد ساكنین طبقه اول كمتر از 120 نفر باشد .
ب) در صورتی كه فاصله هر دو تا پله كمتر از متر باشد و یا توسط دیوارهای جداكننده متحرك كمتر از 12 متر شود .
ج) هیچ قسمتی از راه پله‌ها از لحاظ آتش سوزی مخاطره آمیز نباشد .
19ـ حداقل عرض راه پله باید 110 سانتیمتر باشد .
20ـ اگر عرض راه پله مساوی و یا بیش از 220 سانتیمتر باشد باید به وسیله میله دستگیره به دو قسمت تقسیم گردد كه هر كدام مساوی یا بیش از 110 سانتیمتر باشد .
21ـ حداقل باید جعبه پله در طرفین ساختمانهای آموزشی قرار گرفته باشد اگر طراحی یا ابعاد ساختمان امكان چنین وضعی را ندهد ، بیش از 60 شاگرد ( دو كلاس 30 نفره ) بعد از محدوده پلكان وجود داشته باشند در غیر اینصورت باید در منطقه بن بست پله فرار پیش بینی نمود .
22ـ پلكان باید به طریقی طراحی شود كه راه تخلیه افقی ( راهروها ) آن را قطع نكند تا تمام دانش‌آموزان كلاسها به طرف پله و در جهت خروج ساختمان هدایت شوند . قفس پله با دیوارهای پر یا پنجره‌های رو به خارج ساختمان محصور گردد تا در مواقع حریق از شعه و دود محفوظ بماند .
23ـ ابعاد پله :
الف) h : ارتفاع پله كمتر یا مساوی 163 میلی متر باشد .
ب) w : كف پله كمتر یا مساوی 280 میلی متر باشد و هرگز كمتر از 250 میلی متر نشود .
24ـ تعداد پله‌های یك رشته پله باید حداقل بیشتر یا مساوی 3 عدد باشد و حداكثر كمتر یا مساوی 15 عدد باشد . تغییر سطح باید قابل رؤیت بوده و فرد باید متوجه این تغییر و اختلاف سطح شود .
25ـ زمانیكه ساختمان دچار حریق می‌شود بلافاصله احتمال دارد كه اطراف پله فرار را شعله‌های آتش و دود فرا گیرد لذا توصیه می‌شود در ساختمانهای بیش از 4 طبقه پله فرار به وسیله كانال عمودی محافظت شود .
26ـ حداكثر شیب مسیر نباید از 1 به 8 و حداكثر ارتفاع آن از 7/3 متر بیشتر باشد البته در مواردی كه شیب از 1 به 15 بیشتر نیست نیازی به پاگرد نخواهد بود . شیب باید از تراز پایین تا بالا كاملاً یكنواخت باشد .

27ـ هر شیب راه باید حداقل 12 سانتیمتر عرض مفید داشته باشد ______

انواع استفاده در كاربری آموزشی و فرهنگی
واحد تصرف به ازای هر نفر
كلاسهای درس
9/1 متر مربع سطح خالص
كارگاهها ، آزمایشگاهها و سایر فضاهای آموزشی علمی
6/4 متر مربع خالص
مراكز آموزشی و مراقبتی غیر شبانه‌روزی
3/3 متر مربع خالص
سالنهای مطالعه در كتابخانه‌ها
3/9 متر مربع نا خالص
29ـ عرض هر یك از قسمتها و اجزای مختلف راه خروج به ازای هر نفر 8/0 سانتیمتر و عرض سایر خروجها با مسیر افقی با شیبدار به ازای هر نفر 5/0 سانتیمتر در نظر گرفته شود .
30ـ عرض هیچیك از دسترسهای خروج نباید از 91 سانتیمتر كمتر شود .
31- در هر طبقه ساختمان آموزشی حداقل دو راه مجزا و دور از هم لازم است . اما چنانچه بار متصرف تمام طبقات یا بخش‌هایی از آنها بین 500 تا 1000 نفر باشد حداقل 3 راه خروج مجزا و دور از هم لازم است و برای بیش از 1000 نفر حداقل 4 راه خروج مستقل لازم است

كلاس مدارس راهنمایی :
1ـ طول كلاس راهنمایی نباید از عرض كلاس به علاوه 50% آن بیشتر باشد .
2ـ ارتفاع مناسب كلاس راهنمایی با توجه به وضعیت اقلیمی محیط و مسائل نور و تهویه 4 متر می‌باشد .درمناطق مرتفع و سردسیر می‌توان ارتفاع را تا 2/3 متر كاهش داد.
3ـ ابعاد درهای كلاس راهنمایی :
1ـ3ـ در یك لنگه به طرف داخل 90 الی 100 سانتیمتر عرض .
2ـ‌3ـ در دو لنگه به طرف داخل 160 سانتیمتر عرض .
3ـ3ـ ارتفاع كلیه درها 200 سانتیمتر با رواداری 5+ سانتیمتر .
4ـ شیشه‌های پنجره‌های كلاس از جنس نشكن باشد و مساحت آن از 625 سانتیمتر مربع نكند.
5ـ سطح پنجره‌های كلاس بسته به وضعیت اقلیمی محل می‌تواند از 125/0 تا 2/0 برابر سطح كلاس متغیر باشد . پنجره‌ها در ارتفاع 1 الی 2/1 متر از سطح كلاس تا 2/0 متر زیر سقف باید نصب شوند.
6ـ پنجره‌ها نباید در سمت شرق و غرب كلاس باشند .
7ـ فرم پنجره‌ها بهتر است كشویی باشد و در طول دو قسمت باشد كه قسمت پایینی آن ثابت و بالایی آن بر اساس عمل تهویه بازشو باشد.
8ـ فاصله بین میز ، صندلی یا نیمكت در مدارس راهنمایی باید 55 سانتیمتر باشد .
9ـ رنگ كلاس راهنمایی در سقف باید روشن و مات و دیوارها نیز روشن و مات و حتی الامكان آبی روشن ،كرم ، بژ یا سبز خیلی روشن باشد

https://justpaste.it/9090e

آیین كار اصول جانمایی , طراحی و بهداشتی در توالت , دستشویی و آبخوری مدارس:
1 – در طراحی سرویسهای بهداشتی , نكات زیر باید مد نظر قرار گیرد :
الف ) موجب آلودگی خاكهای سطحی نشود .
ب ) موجب آلودگی آبهای سطحی و زیر‌زمینی نشود .
ج ) در معرض باد غالب قرار نگیرد .
د ) در معرض دید مستقیم مسؤولان قرار داشته باشد .
ﻫ ) مكان احداث این سرویسها حتی‌الامكان در سطح زمین و در فضای باز انتخاب شود .
و ) استقرار آبخوری در محل فضای سرویسهای بهداشتی ممنوع است .
2 – در صورتی كه تعداد سرویسهای توالت بیش از 4 چشمه باشد , تعبیه در ورودی لازم است .
عرض ورودی نباید كمتر از 20/1 متر باشد .
3 – چون سرویس بهداشتی معمولاً روی كرسی چینی احداث می‌شود , تعبیه حداقل 3 پله اامی است .
4 – از اشتراك فضای چشمه‌های توالت و دستشویی در یك مسیر اجتناب شود .
5 – شیرهای آب مورد استفاده در كاسه‌های دستشوئی آبخوری جهت تامین آب گرم به صورت مخلوط باشد .
6 – دسشتوئی‌ها در ارتفاع 60 تا 75 سانتی متری نصب شوند .
7 – به ازای هر 60 نفر دانش آموز وجود یك كاسه دستشوئی لازم است .
8 – استفاده از شیرهای آب از نوع برنجی بدون واشر ارجح است .
9 – از یكسره كردن سیستم شستشو و وصل آن به شبكة آب رسانی برای جلوگیری از آلودگی احتمال ثانوی شبكه آب رسانی اكیداً خودداری شود . بدین معنی كه در حد فاصل شبكه آب رسانی و سیستم شستشوی كاسة توالت از فلاش تانك با استفاده شود .
10 – ارتفاع دیوارهای جداكننده توالت‌ها , در صورتی كه باربر نباشد , از كف تمام شده تا 210 سانتی‌متر مناسب می‌باشد . فضای مشترك باقی مانده بالای دیوار‌ه‌های جداكننده می‌تواند به انجام تهویه طبیعی یا مصنوعی كمك نماید .
11 – حداقل ابعاد تمام شده داخلی توالت‌ها 110 * 140 سانتی متر باشد .
12 – به ازای هر 45 دانش آموز یك چشمه توالت لازم است .
13 – در طراحی چشمه‌‌های توالت , بهتر است هر دو چشمه به صورت قرینه در نظر گرفته شود تا از نظر تخلیه فضولات و لوله‌كشی آب شستشو مناسب‌ترین روش تأسیسات بكار گرفته شود .
14 – ایجاد حداقل یك چشمه توالت برای معلولین در طبقة همكف اامی است .
15 – اتاقكی در ابعاد 110 * 140 سانتیمتر برای نگهداری و انبار كردن وسایل نظافت , شستشو , ضد عفونی و لوازم مصرفی مورد استفاده روزانه در نظر گرفته شود این فضا باید مجهز به حوضچة
تی شویی و شلنگ باشد .
16 – برای هر 75 نفر دانش آموز یك شیرآبخوری لازم است ارتفاع شیرها نسبت به سن استفاده كنند‌گان از 75 تا 100 سانتیمتر باشد .
17 – استفاده از نوع تهویه طبیعی و مصنوعی برای سرویس‌ها اامی است .
– بهترین جبهه و نور برای توالت‌های عمومی , شمال است .
19 – كلیه لوله‌كشی‌های آب می‌بایست روكار و با استفاده از لوله گالوانیزه رنگ شده باشد كه به صورت دو طرفه به لوله اصلی آب شیر متصل است .
20 – حجم چاه فاضلاب و توالت به ازای 20 لیتر برای هر نفر در سال محاسبه شود .
21 – به منظور جلوگیری از آلودگی احتمالی آبهای زیر زمینی فاصلة عمودی چاه توالت از سطح آبهای زیر زمینی حداقل 3 متر و فاصلة افقی آن تا چاه آب حداقل 15 متر در نظر گرفته شود .
22 – حداقل قطر لوله‌های مصرفی در سیستم دفع فاضلاب سنگین 4 اینچ در نظر گرفته شود كه در مورد چشمه‌های توالت پس از آن كه و زیر هر یك از كاسه‌های توالت , سیفون بلند 4 اینچی نصب می‌گردد , ادامه كار با استفاده از لوله 4 اینچ و كاملاً مستقیم با تیپ 1 % به لوله یا كانال اصلی جمع‌آوری فاضلاب از سایر چشمه‌های توالت‌ها توالت‌ها متصل می‌گردد . لوله یا كانال اصلی جمع‌آوری فاضلاب هم بایستی حداقل با قطر 6 اینچ در نظر گرفته شود ( به ازای تا 8 چشمه توالت ) و به ازای اتصال هر 4 لوله فرعی اضافی یك اینچ بزرگتر انتخاب گردد . این لوله نیز بایستی دارای شیپ 1% به سمت محل دفع فاضلاب باشد و در جهت مقابل شیب قبل از اولین انشعاب مصرفی به میزانی كه بتوان یك دریچه بازدید در كف را نصب نمود , بلندتر انتخاب گردد .
در طول لوله اصلی فاضلاب در هر 6 متر یك دریچه بازدید در كف در نظر گرفته شود و كلیه لوله‌های فاضلاب چشمه‌های توالت با Vent تهویه گردد .
23 – لازم است توالت‌ها هفته‌ای دو بار ضد عفونی شوند هر روز شسته شوند .
آیین كار مكان‌یابی , ساختمان , تجهیزات و بهداشت بوفه مدارس :
1 – اصول مكان‌یابی بوفه در مدارس :
الف – در مناطق پر باران ویا بسیار گرم , بوفه را ترجیحاً در فضای بسته مراكز آموزشی و در مناطق با آب و هوای معتدل , بوفه را در فضای باز مستقر نمایند .
ب- دارای دسترسی ایمن , راحت و مناسب باشد .
ج – از مراكز جمع‌آوری زباله و سرویسهای بهداشتی فاصله مناسبی داشته باشد .
د – قرار داشتن در معرض دید و كنترل مسوولان .
2 – عناصر متشكله بوفه جهت توزیع و فروش مواد غذایی آماده :
الف – یخچال ویترینی .
ب – دستشوئی برای استفاده كاركنان .
ج – قفسه‌های دیواری .
د – قفسه‌های زمینی در دار جهت ذخیره و انبار مواد خوراكی .
ﻫ - ظروف زباله دردار و قابل شستشو .
و – صندلی و میز كارفرما فروشنده .
ز – صندوق یا ماشین حساب .
ح – قفسه و رختكن .
ط – كپسول آتش نشانی .
ی – وسایل گرمایشی .
3 – برای تأسیس یك بوفه ( بدون امكان تهیه غذای گرم ) حداقل مساحتی برابر با 9 متر مربع لازم است .
4 – بوفه‌‌هایی كه علاوه بر تهیه و فروش مواد خوردنی و آشامیدنی بسته بندی شده و آماده , مواد غذایی گرم و طبخ شده را نیز عرضه می‌نمایند , علاوه بر فضاهای ذكر شده به فضاهای زیر نیز احتیاج دارند :
الف – اجاق گاز .
ب – ظرفشویی دو لگنه مجهز به آب گرم و سرد .
ج – قفسه جهت نگهداری ظروف شسته شده .
د – میز كار جهت آماده سازی مواد خوراكی .
ﻫ - قفسه یا كمد جهت ذخیره وانبار مواد غذایی اولیه مثل : پیاز و سیب زمینی و روغن و . .
5 – برای بوفه با الگوی فروش غذای گرم حداقل 15 متر مربع فضا لازم است .
6 – اشخاصی كه در محل بوفه كار می‌كنند می‌بایست ملبس به كلاه و روپوش سفید باشند و موظف به استفاده از وسایل بهداشتی شخصی مثل حوله و صابون می‌باشند . این پرسنل مم به رعایت نكات بهداشتی هستند از جملة كوتاه نگهداشتن ناخن و شستن دستها با آب و صابون بعد از هر بار توالت كردن .
7 – مسئول دریافت وجه در تهیه و توزیع مواد غذایی دخالتی نداشته باشد .


بهداشت مدارس :
1 – اتاق بهداشت می‌بایست تمیز باشد و نور كافی داشته باشد و مخصوص معاینه باشد و از آن استفاده دیگری نشود . توصیه می‌شود طول این اتاق بیشتر از 6 متر باشد تا بتوان از تابلوی تعیین میزان دید استفاده نمود .
2 – ارزیابی سلامت دانش‌آموزان كه حداقل سالی یك بار است شامل اقدامات زیر است :
الف ) ارزیابی سلامت دانش ‌آموزان , كنترل بهداشت فردی و انجام كمك‌های اولیه , بیماریابی , كنترل, پیگیری بیماری‌ها و غیبت دانش‌‌آموزان .
ب ) همكاری در غربالگری با پزشك , شنوایی سنج و بینایی سنج و روان شناسی بالینی , تربیت بدنی و دندان‌پزشكی و سایر موارد .
ج ) كامل نمودن شناسنامة سلامت .
3 – در هر مدرسه به ازای هر 750 نفر دانش آموزی می‌بایست یك مربی بهداشت حضور داشته باشد .
4 – تابلو باید در ارتفاع مناسبی قرار یگرد به نحوی كه فاصلة آن از اولین ردیف دانش‌آموزان حداقل 20/2 متر باشد .
5 – طول و عرض تابلو با توجّه به مقطع تحصیلی :
طول تابلو
ارتفاع تخته سیاه از روی سكو
ابتدایی 270
70
راهنمایی 300
80
متوسطه 300
85
6 – برای مدارس ابتدایی حداقل دو هزار متر مربع به ازای هر صد دانش آموز به اضافه هزار متر مربع برای هر صد نفر اضافی فضا لازم است .
7 – برای مدارس راهنمایی و متوسطه , حداقل چهار هزار متر مربع برای هر صد نفر دانش‌آموز به اضافه هزار متر مربع برای هر صد نفر محصل اضافی لازم است .
8 – بر اساس معیارهای فوق حداقل متراژ لازم به ازای هر دانش‌آموز در مدرسه 6 تا 8 متر مربع خواهد بود .
9 – تعداد طبقات مدارس در دوره ابتدایی و راهنمایی حتی‌الامكان در دو طبقه و در صورت خاص حداكثر سه طبقه و برای دبیرستان‌ها و هنرستان‌های فنی و حرفه‌ای و كار و دانش حداكثر چهار طبقة مجاز است .
10 – زمین بازی با سرانه مساحت 10 متر مربع برای هر دانش‌آموز است .
11 – پوشش حیاط مدرسه و كف كلاسها باید غیر قابل نفوذ , غیر لغزان , بدون سنگ ریزه ,
غیر براق و آسان برای شستشو و نظافت باشد . پوشش كف برای كلاس‌ها و راهروها از جنس موزاییك و مكالئوم و برای حیاط مدرسه آسفالت و ورقه‌ای سیمانی باشد .
12 – ایجاد هر گونه تراس و بالكن مرتبط باكلاس ممنوع است .
13 – دیوارهای كلاس باید تا ارتفاع 5/1 متر سنگ باشد و الباقی آن از رنگ‌های روشن و شفاف و غیر براق پوشیده شده باشد و عایق صوتی باشد .
14 – مطلوب است كلاس‌ها دو در داشته باشد كه برای مواقع اضطراری مشكل نباشد .
15 – سطح لازم برای تهویه در مدارس ابتدایی 5/1 متر مربع و حجم هوای لازم 5/4 متر مكعب است .
16 – حداكثر ابعاد قابل قبول بر كلاس درس 7 متر عرض و 8 متر طول است .
17 – پنجره كلاس‌ها به منظور استفاده از تهویه و برخورداری از نور طبیعی باید به نحو زیر باشد :
الف ) در یك سمت حتی‌الامكان باشد و در روبروی تخته سیاه نباشد .
ب ) باید در یك سمت شمال یا جنوب باشد .
ج ) فضای بین پنجره‌ها باید حداقل ممكن باشد تا از ایجاد سایه در وسط كلاس ممانعت كند .
د ) باید در ارتفاع 120 از كف و تا 20 سانتیمتر نرسیده به سقف قرار گیرند .
ﻫ ) دارای كركره مناسب باشد .
و ) قسمت میانی آن ثابت و دو قسمت پایین و بالای آن متحرك باشد .
– رنگ كلیة سقف‌ها سفید باشد .
19 – ظرفیت كلاس‌های ابتدایی بیش از 30 نفر نباشد .
20 – وجود اتاق ناهارخوری ,كتابخانه , اتاق كارهای هنری , آزمایشگاه و اتاق مشاوره از جمله نیازهای یك مدرسه است

-09-2010, 02:22 AM

روشنایی مدارس :
1 – به منظور ایجاد نور كافی در مدارس در صورتی‌كه پنجره‌های نور گیر در یك سمت واقع شده باشد , سطح كل پنجره‌ها نباید از 5 /1 الی 7/1 سطوح جانبی دیواره‌های كلاس كمتر باشد .
2 – توصیه می‌شود كه سطوح دیوارهای كلاس درس از رنگ مات انتخاب شود تا از خیرگی حاصل از انعكاس نور جلوگیری به عمل آید و رنگ‌ها نیز محیط دلپذیری برای دانش‌آموزان بوجود آورند . برای این منظور رنگ‌های زیر پیشنهاد می‌شود :
آبی كمرنگ , كرم, سبز خیلی كمرنگ , سفید و بژ .
3 – سطح كف كلاس می‌تواند دارای رنگ‌های سفید , خاكستری و یا رنگ‌های روشن چوب باشد .
4 – رنگ سقف كلاس باید رنگ سفید و یا رنگ روشن باشد .
5 – رنگ میز و صندلی شاگردان باید مات باشد .
6 – رنگ سطح تخته سیاه كلاس درسی باید سیاه و یا سبز باشد .
7 – در صورت استفاده از لامپ‌های ف
1 – به منظور ایجاد نور كافی در مدارس در صورتی‌كه پنجره‌های نور گیر در یك سمت واقع شده باشد , سطح كل پنجره‌ها نباید از 5 /1 الی 7/1 سطوح جانبی دیواره‌های كلاس كمتر باشد .
2 – توصیه می‌شود كه سطوح دیوارهای كلاس درس از رنگ مات انتخاب شود تا از خیرگی حاصل از انعكاس نور جلوگیری به عمل آید و رنگ‌ها نیز محیط دلپذیری برای دانش‌آموزان بوجود آورند . برای این منظور رنگ‌های زیر پیشنهاد می‌شود